Drugiego października 2016 roku zmarł Profesor Tadeusz Basiewicz, wybitny specjalista w dziedzinie dróg kolejowych. W latach 1960–1970 był Zastępcą Dyrektora ówczesnego Centralnego Ośrodka Badań i Rozwoju Techniki Kolejnictwa. Został zapamiętany nie tylko jako autor ważnych prac naukowych, dotyczących między innymi podkładów betonowych, ale także jako bardzo dobry organizator oraz jako człowiek o bardzo szerokich horyzontach i wielkiej erudycji. Później, jako dyrektor „Kolprojektu”, koordynował opracowywanie projektów dla najważniejszych inwestycji kolejowych w Polsce, w tym dla Centralnej Magistrali Kolejowej. To między in-nymi Profesorowi polska kolej zawdzięcza nowoczesne, wyprzedzające swój czas rozwiązania zastosowane przy budowie tej linii. Mniej znany jest fakt, że przez kilka lat, od 1966 do 1970 roku, pełnił On funkcję Redaktora Naczelnego „Problemów Kolejnictwa”. Redakcja kwartalnika jest świadoma wieloletniej tradycji naszego cza-sopisma, dlatego w niniejszym numerze zostało zamieszczone bardzo poruszające wspomnienie o Profesorze Basiewiczu napisane przez Jego współpracowników.
W ostatnim kwartale 2016 roku miało miejsce bardzo ważne dla Instytutu Kolejnictwa wydarzenie. W dniach 9–10 listopada odbyła się V Międzynarodowa Konferencja Naukowa, pt. „Najnowsze technologie w transporcie szynowym”, która była zorganizowana jako centralne wydarzenie obchodów Jubileuszu 65-lecia Instytutu Kolej-nictwa. Konferencję rozpoczęła uroczysta sesja jubileuszowa poświęcona 65-letniej działalności Instytutu. Hono-rowymi Gośćmi tej sesji byli m.in. Andrzej Bittel, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Budownic-twa, Wojciech Wawrzyński – Prorektor Politechniki Warszawskiej oraz goście z krajowych i zagranicznych ośrod-ków akademickich i badawczych. Warto wspomnieć, że podczas Konferencji podpisano umowę o współpracy pomiędzy Instytutem Kolejnictwa i Naukowo-Badawczym Instytutem Transportu „Transtechnika” na Białorusi, reprezentowanym przez jego Dyrektora Generalnego – Andreja V. Koroleva..
Redaktor Naczelny
Do obliczeń stanów nieustalonych w modelowaniu maszyn elektrycznych, należy określić indukcyjność uzwojeń. W tym celu należy znać parametry konstrukcyjne silnika, podstawową krzywą magnesowania lub bezpośrednio wykorzystać wyniki badań. Z reguły przy rozwiązywaniu problemu nie ma obliczonych danych dotyczących konkretnej maszyny. Ponadto, do analizy różnych warunków pracy, należy mieć równanie pozwalające na uzyskanie wartości parametrów indukcyjnych dla każdej możliwej wartości prądów płynących w cewkach silnika. Takie wyrażenie można uzyskać wykorzystując krzywą magnesowania maszyny pracującej bez obciążenia. Wiadomo, że podczas pracy maszyny nieskompensowanej, znaczący wpływ na wielkość strumienia magnetycznego ma reakcja twornika, która z kolei wpływa na jej indukcyjność. W tym przypadku, w celu określenia parametrów indukcyjności należy brać pod uwagę reakcję twornika. W artykule opisano metodę określania parametrów indukcyjnych nieskompensowanego silnika trakcyjnego z uwzględnieniem rozmagnesowującej reakcji twornika. Ta metoda umożliwia wykrywanie zależności analitycznych parametrów indukcyjnych, które mogą być bezpośrednio wykorzystane do symulacji elektromagnetycznych stanów nieustalonych w przypadku, gdy linearyzacja tych parametrów powoduje powstawanie dużych, niedopuszczalnych błędów w obliczeniach. W artykule nie uwzględniono wpływu prądów wirowych.
Niejasne i niespójne prawo utrudnia sprawne funkcjonowanie podmiotów działających na rynku transportu kolejowego oraz może prowadzić do podważenia zaufania obywateli. W swojej codziennej pracy autor często spotkał się ze skutkami nieprecyzyjnych i niedostosowanych przepisów. Niniejszy artykuł stanowi zaproszenie do rozpoczęcia dyskusji nad próbą podjęcia działań zmierzających do minimalizacji tego typu niedogodności.
Celem artykułu jest przedstawienie kluczowych aspektów zarządzania konfiguracją w utrzymaniu wagonów towarowych. Autorzy odnoszą się do miejsca i roli podejścia systemowego w kształtowaniu podstawowych mechanizmów zarządzania konfiguracją, koncentrując się na czynnikach, których zastosowanie może wpłynąć na poprawę bezpieczeństwa i interoperacyjności kolei. Zarządzanie utrzymaniem wagonów towarowych przedstawione w niniejszym artykule kształtuje nowy obraz zarządzania bezpieczeństwem oraz stanowi jednocześnie ważny obszar wchodzący w zakres dyrektywy interoperacyjności w transporcie kolejowym. Wdrożony system zarządzania utrzymaniem wpływa na bezpieczeństwo i interoperacyjność w systemie kolejowym oraz zapewnia zdolność wagonów towarowych do świadczenia usług przewozowych.
Istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa działania złożonych systemów technicznych, takich jakimi są współczesne urządzenia i systemy sterowania ruchem kolejowym, ma niezawodność człowieka będącego jednym z elementów procesów realizowanych przez te systemy. W artykule podjęto próbę określenia zakresu ewentualnego zastosowania metod oceny niezawodności człowieka do systemów stosowanych w kolejnictwie. Omówiono podstawowe elementy analizy niezawodności człowieka i przedstawiono charakterystykę wybranych metod wykorzystywanych w tym celu. W podsumowaniu dokonano próby uzasadnienia celowości zmiany dotychczasowej zasady bezwzględnego priorytetu decyzji człowieka nad poleceniami wypracowanymi przez systemy srk. Dotyczy to szczególnie sytuacji awaryjnych.
Współczesne rozwiązania w kolejnictwie, podobnie jak w innych dziedzinach, korzystają z rozwiązań technik informacyjnych (IT). Również w Instytucie Kolejnictwa prace rozwojowe i badania techniczne w coraz większym stopniu wymagają stosowania tych technologii i wykorzystują produkty z zakresu technik informacyjnych. W niniejszym artykule przedstawiono przegląd wybranych rozwiązań, technik i metod badawczych wykorzystywanych w badaniach i pracach rozwojowych Instytutu Kolejnictwa. Autor przedstawił opinię o zakresie rozwiązań informatycznych stosowanych w Instytucie, wskazał obszary dobrego lub wystarczającego wsparcia zadań badawczych i rozwojowych oraz dziedziny, w których w związku ze zmianami obszaru zainteresowań Instytutu wynikających ze zmian na rynku transportu kolejowego w Polsce, zmian technologicznych w za-kresie infrastruktury oraz taboru, obecny zakres zastosowań IT nie jest wystarczający.
W artykule przedstawiono istotne przesłanki podjęcia badań w zakresie możliwości zakłócania odbiorników pracujących w sieci GSM-R przez sygnały stacji bazowych operatorów sieci publicznych w Polsce. W poszczególnych rozdziałach opisano skalę zjawiska interferencji na przykładzie doświadczeń innych krajów UE, typy zakłóceń oraz kryteria stanowiące podstawę do identyfikacji miejsc potencjalnych zakłóceń.
Wyszczególniono przypadki sprzyjające powstawaniu określonych rodzajów zakłóceń. W podsumowaniu i wnioskach przedstawiono prewencyjne zalecenia innych krajów w zakresie eliminacji zakłóceń sieci GSM-R oraz działań, które mogą być zastosowane w polskich warunkach.
Artykuł opisuje różne metody stosowane do szacowania energii pojazdu wydzielanej w przypadku gwałtownego rozgorzenia (flashover) w pojeździe ko lejowym.
Autor przytacza dane z badań w skali rzeczywistej i rozważa, czy mogą być one wykorzystane do innych celów. Podaje również metody obliczania używane w różnych aplikacjach, takich jak: szacunki na podstawie zawartości ciepła, metoda Boon-Chiam’a i obliczanie gęstości mocy pożaru Duggana (HRRPUA). Artykuł zawiera przegląd i opis cech charakterystycznych wymienionych metod obliczania. Charakteryzuje ilość energii potrzebnej do stworzenia rozgorzenia w pojeździe kolejowym oraz ograniczenia dotyczące pewności obliczania największego wydzielanego ciepła. W artykule zaproponowano koncepcje przyszłych programów prac w celu umożliwienia korzystania z uznanej metody analizy CFD (obliczeniowej mechaniki płynów). Analiza ta, umożliwia zrozumienie, co może się zdarzyć w tunelu podczas rozgorzenia w pojeździe kolejowym. Koncepcje zaproponowane w artykule mogą być wykorzystane do opracowania metody obliczeń, jednak ze względu na zmienne parametry infrastruktury, może nie będzie możliwe zdefiniowanie procedury w pełni znormalizowanej.
Przenośny system diagnostyczny – SPD ocenia aspekty bezpieczeństwa i jakości biegu pojazdów kolejowych oraz stanu technicznego pojazdu kolejowego. Celem niniejszego artykułu jest oszacowanie nieliniowego modelu regresji związanego z zachowaniem jakości jazdy, przez zastosowanie rozmytego algorytmu klastrowania danych geometrycznych stanu technicznego pojazdu kolejowego i pomiary quasi-statyczne przyspieszeń poprzecznych pojazdów szynowych. Będzie to ocena porównawcza zmierzonego realnego przyspieszenia z przyspieszeniem obliczonym skonfigurowanego modelu dla 15 różnych pojazdów. Uzyskane wyniki będą porównane z wynikami modelu liniowej regresji wielokryterialnej, które były dotychczas w tym celu stosowane.
czytaj 
